W dniu 6 października 2022 r. Sąd Najwyższy wydał uchwałę dotyczącą obniżania odszkodowania o rabaty oraz ulgi na części i materiały służące do naprawy pojazdu w ramach współdziałania poszkodowanego z ubezpieczycielem. Na zadane pytanie, czy Ubezpieczyciel może dokonać takiej korekty Sąd Najwyższy odpowiedział:
„Odszkodowanie przysługujące od zakładu ubezpieczeń na podstawie umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych za szkody powstałe w związku z ruchem tych pojazdów obejmuje wyłącznie niezbędne i ekonomicznie uzasadnione koszty naprawy.”
Na pewno Sąd Najwyższy zawęził znaczenie odszkodowania „wyłącznie” do kosztów niezbędnych i ekonomicznie uzasadnionych. Co może to oznaczać? Że jeżeli mamy do wyboru ofertę z rabatem lub bez, uzasadnienie ekonomiczne będzie miała oferta tańsza.. ale…
Rabaty na usługi i części – czy to realne?
Pamiętajmy, że rozstrzygnięcie dotyczyło zapytania, w którym szkoda rozliczana była kosztorysowo. Wydaje się, że dla skutecznego zastosowania rabatu ubezpieczyciel musiałby udowodnić rzeczywistą możliwość jego udzielenia. Oferta w tym zakresie musiałaby być konkretna i szczegółowa (źródło pochodzenia części, wysokość rabatu, dostawa, gwarancja). Zamówienie części czy materiałów za pośrednictwem zakładu ubezpieczeń nie mogłoby być także uzależnione od wyboru zakładu naprawczego. Tyczy się to również ograniczenia wyłącznie do napraw przeprowadzanych w sieciach partnerskich.
Postanowienia Sądu Najwyższego a rzeczywistość
Sąd Najwyższy w uzasadnieniu Uchwały doprecyzował swoje postanawiania. Nie można wykluczyć możliwości uwzględnienia rabatu pod warunkiem, że szkoda rozliczana jest gotówkowo. Dotyczy to także sytuacji, gdy ubezpieczyciel wykaże w toku postępowania, że taki rabat był rzeczywiście możliwy do uzyskania, bez dodatkowych trudności dla poszkodowanego. W zakresie likwidacji szkód w serwisach naprawczych, Sąd Najwyższy podkreślił, że należy tu stosować rozliczenie według zindywidualizowanej faktury serwisu, wybranego przez poszkodowanego.
Wydaje się więc, że Uchwała Sądu Najwyższego nie odpowiedziała jednoznacznie na zadane pytanie. W zasadzie staje się przyczynkiem do rozbieżnej interpretacji poruszonej kwestii i dalszych nadużyć ze strony płatnika odszkodowania, który przecież pozostaje jednocześnie jedynym decydentem wysokości rabatu.
Uwzględnienie w kosztorysach rabatów na materiały i części służące do naprawy pojazdu musi zostać poparte realną możliwością skorzystania z takich upustów. Powyższa praktyka nie może jednak dotyczyć szkód rozliczanych bezgotówkowo w serwisach naprawczych, w których wysokość szkody determinuje koszt realnego wykonania usługi, a nie hipotetyczne wyliczenie wartości szkody w oparciu o uśrednione wskaźniki.