Analizując procesy likwidacji szkód komunikacyjnych w pojazdach będących przedmiotem leasingu możemy spotkać sytuacje, gdy ubezpieczyciel, mimo akceptacji faktury za naprawę pojazdu, wypłaca odszkodowanie jedynie w kwocie netto. Czy poszkodowanemu należy się pełny zwrot VAT?
Dlaczego ubezpieczyciel odmawia pełnego zwrotu podatku VAT?
Ubezpieczyciele uzasadniają odmowę pełnego zwrotu podatku VAT w przypadku leasingowanych samochodów tym, że poszkodowanym jest właściciel pojazdu, czyli firma leasingowa używająca pojazdu wyłącznie w związku z działalnością gospodarczą i uprawniona do odliczenia całego podatku VAT za naprawę. W ocenie ubezpieczycieli nie ma przy tym znaczenia, w jaki sposób podatek VAT rozlicza faktyczny użytkownik pojazdu – czy korzysta z samochodu wyłącznie w celach prywatnych i ponosi pełne koszty jego eksploatacji, czy może używa pojazdu w celach mieszanych i odlicza jedynie 50% VAT.
Czy w takim razie, korzystając z pojazdu jako leasingobiorca, należy z góry nastawić się, że odszkodowanie zostanie ograniczone do wartości netto?
Nic bardziej mylnego!
Poszkodowany czy właściciel auta w leasingu – kto otrzyma zwrot?
Kodeks cywilny nie w każdym wypadku utożsamia osobę poszkodowaną z właścicielem uszkodzonej rzeczy. W prawidłowej interpretacji przepisów pomaga orzecznictwo Sądu Najwyższego, wskazując m.in., że „odszkodowanie na rzecz leasingobiorcy obejmuje kwotę podatku od towarów i usług w zakresie, w jakim nie może on obniżyć podatku od niego należnego, a „poszkodowany” nie może być każdorazowo identyfikowany z właścicielem rzeczy” (uchwała SN z dnia 11 września 2020 r. w sprawie o sygn. akt III CZP 90/19). Przywołane stanowisko Sądu Najwyższego nie pozostaje bez wpływu na orzecznictwo sądów powszechnych.
Wyrok sądu – Poszkodowanemu należy się pełny zwrot VAT
W sprawie jednego z Klientów Kancelarii Rok-Konopa i Wspólnicy poszkodowana pierwotnie używała samochodu do celów prywatno-służbowych. Była tym samym uprawniona do odliczenia jedynie połowy podatku VAT nałożonego na koszty związane z naprawą pojazdu.
Towarzystwo Ubezpieczeń Wiener odmówiło jednak wypłaty pełnych kosztów wynikających z faktury, realizując obowiązek odszkodowawczy jedynie w kwocie netto. Różnica wynikająca z niedopłaty podatku VAT wynosiła niespełna 4000 zł.
Poszkodowana postanowiła wytoczyć przeciwko ubezpieczycielowi powództwo przed Sądem Rejonowym dla miasta stołecznego Warszawy. Po trwającym niespełna rok postępowaniu, w toku którego Sąd zapoznał się ze stanowiskami stron i przeprowadził dowody z dokumentów, powództwo zostało uwzględnione niemal w całości.
Warto zatem pamiętać, że status leasingobiorcy nie wywołuje negatywnych konsekwencji dla poszkodowanego w zakresie uzyskania pełnej kwoty odszkodowania. Dlatego w sytuacji, kiedy kwota odszkodowania zaproponowana przez ubezpieczyciela budzi nasze wątpliwości warto skonsultować się z ekspertem. Dzięki działaniom Kancelarii poszkodowana otrzymała odszkodowanie obejmujące pełny zwrot VATu.
autor: mec. Wojciech Zakrzewski